2019 was een uitdagend jaar voor Van Oord

Van Oord spreekt van een uitdagend jaar over 2019. Van Oord had een moeilijke tijd in zijn belangrijkste markt, baggeren. Daarentegen waren er in andere markten, bijvoorbeeld in Nederland, juist groei en kansen. Voor Offshore Wind was het weer een druk jaar. Een mijlpaal was de voltooiing van het offshore windpark Norther in een recordtijd van slechts 9 maanden. Daarnaast haalden het bedrijf hun eerste kabelproject in Taiwan binnen, gegund door Ørsted. In de business unit Offshore was een lichte omzetstijging. De totale orderportefeuille was nog altijd goed gevuld, met positieve vooruitzichten.

• Omzet: EUR 1,64 miljard (2018: 1,88 miljard)
• EBITDA: EUR 254 miljoen (2018: EUR 306 miljoen)
• Nettoresultaat: EUR 46 miljoen (2018: EUR 92 miljoen)
• Orderportefeuille: EUR 3,61 miljard (2018: EUR 3,68 miljard)
• Nettoschuld: EUR 307 miljoen (2018: EUR 78 miljoen)
• Solvabiliteitsratio: 41,8% (2018: 39,5%)

Van Oord meldt in het persbericht dat het Jaarverslag 2019 is afgerond voor het uitbreken van de corona-crisis. De beschreven vooruitzichten houden daardoor geen rekening met de gevolgen, maar zullen hierdoor zeker worden beïnvloed. De mate waarin is voor dit moment onbekend.

In 2019 realiseerde Van Oord een omzet van 1,64 miljard euro, 12 procent minder dan in 2018 (1,88 miljard euro). De baggerwerkzaamheden genereerden een omzet van 690 miljoen euro (852 miljoen euro in 2018). Er zijn maatregelen genomen om de winstgevende groei te herstellen. De afname op het gebied van offshore windactiviteiten (2019: 571 miljoen euro tegenover 2018: 706 miljoen euro) was het gevolg van een lager aantal en een kleinere omvang van de projecten die op dit moment in uitvoering zijn. Van Oord blijft positief over de vooruitzichten op het gebied van offshore wind en zien mooie kansen in deze markt. De omzet van de business unit Nederland nam toe tot 173 miljoen euro (2018: 115 miljoen euro), onder andere dankzij het iconische Afsluitdijk project. De omzet van de business unit Offshore steeg licht (2019: 210 miljoen euro, 2018, 203 miljoen euro).

Van Oord realiseerde een nettoresultaat van 46 miljoen euro, tegen 92 miljoen in 2018. Wanneer eenmalige gebeurtenissen als de verkoop van de aandelen Gemini in 2018 en de herfinanciering in 2018 en 2019 hierin niet worden meegenomen, bedroeg het nettoresultaat in 2019 59 miljoen euro, waar dit in 2018 74 miljoen euro was. Het lagere nettoresultaat in 2019 is vooral het gevolg van de druk op projectresultaten, gecombineerd met een lagere terugbetaling van overhead als gevolg van een teruglopende omzet. De EBITDA bedroeg in 2019 254 miljoen euro (2018: 306 miljoen euro).

Onze orderportefeuille is goed gevuld en bedroeg ultimo 2019 3,61 miljard euro, tegen 3,68 miljard euro ultimo 2018. Er werd Van Oord 1,58 miljard euro aan nieuwe projecten gegund (2018: 2,16 miljard euro).

De 5 grootste projecten die zijn gegund, zijn het landaanwinningsproject in Dos Bocas (Mexico), het EPCI-contract voor het LNG-project in Mozambique, het kabelinstallatie-contract voor de offshore windparken Greater Changhua in Taiwan, het kustbeschermingsproject Bacton to Walcott in het Verenigd Koninkrijk en het snelwegproject ViA15 (A12/A15) in Nederland.

Met een eigen vermogen ter waarde van 1.008 miljard euro (2018: 999 miljoen euro) en een solvabiliteitsratio van 41,8% (2018: 39,5%) was de financiële positie van Van Oord onverminderd sterk. De nettoschuld bedroeg 307 miljoen euro (2018: 78 miljoen euro) als gevolg van veranderingen in ons werkkapitaal in combinatie met een groot aantal investeringen. Van Oord bleef ruim binnen de voorwaarden voor de kredietfaciliteiten.

Van oudsher is baggeren de belangrijkste basis van de activiteiten van Van Oord, maar de marktomstandigheden bleven lastig in 2019. De aanbestedings- en gunningsvolumes waren aanzienlijk lager dan in 2018. De vlootbezetting was vergelijkbaar met die in 2018. Als reactie op deze ontwikkelingen heeft Van Oord maatregelen genomen om de winstgevendheid te herstellen en groei te realiseren binnen Dredging. Het resultaat is de strategie ‘Reinventing Dredging 2030’, die vanaf 2020 zal worden geïmplementeerd. Een hoogtepunt in 2019 was het landaanwinningsproject Dubai Harbour, dat bijdraagt aan de ambitie van Dubai om jaarlijks 20 miljoen bezoekers te verwelkomen.

De business unit Nederland boekte een omzetstijging dankzij verschillende grote projecten, waaronder de versterking van de Afsluitdijk en het A16-project in Rotterdam. Het tender volume was laag. Projecten werden uitgesteld vanwege problemen met poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) en het Programma Aanpak Stikstof (PAS) van de overheid. Het is onduidelijk wat de volledige gevolgen van deze problematiek zijn voor opdrachtgevers en projecten in Nederland. Eind 2019 werd de uitvoering van het infrastructuurproject ViA15 gegund aan het consortium Van Oord, Dura Vermeer, BESIX en HOCHTIEF. Met een orderportefeuille van bijna een miljard euro gaat de business unit een drukke tijd tegemoet.

Offshore windenergie levert een belangrijke bijdrage aan de mondiale energietransitie. In 2019 werkte Van Oord aan projecten voor offshore windparken die duurzame stroom leveren aan meer dan 2,5 miljoen huishoudens. Een mijlpaal was de voltooiing van het offshore windpark Norther in een recordtijd van slechts 9 maanden. Daarnaast haalden het bedrijf hun eerste kabelproject in Taiwan binnen. Ørsted gunde het contract voor de kabelinstallatie voor de offshore-windparken Greater Changhua (vermogen 900 MW) aan Van Oord. Met een groot aantal aanbestedingen zijn de vooruitzichten in de markt goed. Tegelijkertijd neemt het risicoprofiel toe als gevolg van technische en milieu-uitdagingen, prijzen die onder druk staan, nieuwe concurrentie en complexe toeleveringsketens. Om voorloper te blijven in de markt, is het belangrijk dat Van Oord wendbaar en innovatief blijft.

De totale omzet van de offshore-activiteiten van Van Oord steeg licht. Van Oord is een niche-specialist op 2 offshore-gebieden: Offshore Pipeline Installation (OPI) en Subsea Rock Installation (SRI). De OPI-industrie is nog niet hersteld, maar in 2019 haalde het consortium Van Oord-TechnipFMC het EPCI-contract voor het LNG-project in Mozambique binnen. Van Oord is verantwoordelijk voor de werkzaamheden in ondiep water, waaronder het baggeren en installeren van meer dan 100 kilometer pijpleiding. De uitvoering start in 2021. Met de nieuwe energie-infrastructuur kan Mozambique grote hoeveelheden aardgas naar de wal transporteren, waar het vloeibaar wordt gemaakt voor de export. De bezettingsgraad van de schepen bij Subsea Rock Installation (SRI) was hoog. Het valpijpschip Bravenes bereikte zelfs een mijlpaal: in de eerste 18 maanden na de ingebruikname van het schip werd 1 miljoen ton steen gestort.

Voor 2020 is het nog onduidelijk wat de gevolgen zullen zijn van de uitbraak van het coronavirus (COVID 19).

Van Oord is actief in verschillende eindmarkten die ieder een eigen dynamiek en eigen uitdagingen kennen. De snelle groei van de offshore windmarkt staat in schril contrast met de moeilijke tijden die Van Oord doormaakt in de mondiale baggermarkt. Aan de andere kant heeft het bedrijf kunnen profiteren van de groei in de Nederlandse infrastructuur-markt en zag het een licht herstel van de onstabiele offshore olie- & gassector.

Marktdeskundigen blijven zeer positief over de mondiale offshore windmarkt en verwachten dat de benodigde capaciteit in de komende twee decennia aanzienlijk zal stijgen. In 2019 heeft Europa de netto-capaciteit op zee met 20% uitgebreid, verdeeld over meerdere windparken. Buiten Europa wordt in China, Taiwan, de Verenigde Staten, Korea, India en Japan gewerkt aan de ontwikkeling van offshore windparken. Met onze leidende positie op het gebied van offshore windenergie bevinden we ons in een goede positie om aan deze ontwikkeling bij te dragen.

De mondiale open baggermarkt zal naar verwachting stabiel blijven, maar de samenstelling van deze markt verandert structureel. De concurrentie van lokale spelers met uitgebreide in-house mogelijkheden voor baggeren neemt sterk toe. Tegelijkertijd hebben Chinese spelers in de markt hun capaciteit vergroot. Opdrachtgevers verwachten van de traditionele marktleiders dat ze hun diensten differentiëren en meer waarde kunnen bieden dan alleen baggeren. De aandrijvende factoren op de lange termijn zijn nog altijd gunstig. Toegenomen verstedelijking en toerisme, matige groei van de maritieme handel, een toenemende vraag naar energie en klimaatverandering genereren in de komende decennia werk in de baggermarkt.

Hoewel de gevolgen van een afgenomen groei van de wereldeconomie voelbaar waren in de markt voor offshore energie, nam de mondiale vraag naar olie in 2019 elk kwartaal sneller toe. Alles bij elkaar bleef de markt in 2019 relatief optimistisch over een verbetering van de situatie, maar het herstel van de olieprijs werd geremd als gevolg van geopolitieke onrust. Een lagere vraag naar energie in 2020, in combinatie met de wereldwijde uitbraak van het coronavirus, zorgt voor onzekere vooruitzichten voor 2020 en daarna. Dit leidt tot een gematigd CAPEX-vooruitzicht en een focus op de ontwikkeling van oude industrieterreinen, waardoor de groeikansen voor onze pijplegactiviteiten in ondiep water worden beperkt. De vooruitzichten voor onze SRI-activiteiten zijn anders; hierbij kunnen we gebruikmaken van onze positie als marktleider en profiteren wij van zowel de olie- en gasmarkt als de groeiende markt voor offshore windenergie.

Binnen Nederland staan we aan de start van een aantal grote infrastructuurprojecten die voortkomen uit de toegenomen mobiliteit, klimaatverandering en bevolkingsgroei. PAS en PFAS (2 wijzigingen in de regelgeving op het gebied van stikstofdepositie en industriële chemicaliën) hebben waarschijnlijk gevolgen voor de infrastructuur- en baggerprojecten in Nederland. Zo worden op dit moment alle nieuwe kustversterkingsprojecten in Nederland uitgesteld als gevolg van de discussie binnen de overheid over de stikstof-wetgeving. Er vinden zelfs geen noodsuppleties plaats langs delen van de Nederlandse kust die geërodeerd zijn tijdens de laatste februari-stormen.

Het aantal medewerkers van Van Oord nam in 2019 toe tot 5.217 (2018: 4.954). Gezien de groei van de onderneming in 2018 en de gunning van diverse complexe geïntegreerde projecten lag de nadruk in 2019 op het versterken van de organisatie door de werving van ervaren nieuwe medewerkers en pas afgestudeerden.

Als projectorganisatie moet Van Oord kunnen meebewegen met de toekenning en afronding van contracten en het winnen en verliezen van aanbestedingen. In 2019 schaalde het bedrijf de activiteiten op, bijvoorbeeld bij de projecten rond de versterking van de Afsluitdijk en de A16 in Rotterdam.

Met ingang van 1 januari 2020 heeft Van Oord een nieuwe bestuursstructuur. In het nieuwe bestuursorgaan, de Executive Committee, hebben behalve de CEO, CFO en CCO ook de managing directors van de 4 business units zitting. Door te zorgen dat de business units rechtstreeks zijn vertegenwoordigd in de top van het bedrijf, beschikt Van Oord over een bedrijfsbreed leiderschapsteam. Het doel is om de strategie en visie van Van Oord als team uit te dragen en snel en effectief in te spelen op de complexe, dynamische aard van onze markten.

Van Oord blijft investeren in een concurrerende vloot. Het bedrijf heeft een derde sleephopperzuiger besteld, vergelijkbaar met de 2 in 2018 bestelde schepen: ze hebben allemaal een beuncapaciteit van ongeveer 10.500 kubieke meter en zijn uitgerust met een LNG-brandstofsysteem. Ook zijn er orders geplaatst voor 2 energiezuinige waterinjectievaartuigen.

De sleephopperzuiger Vox Amalia, de nieuwste aanwinst in de vloot van Van Oord, werd half maart voor het eerst ingezet bij de versterking van de kustlijn bij Den Helder. Oudere schepen worden gerecycled of verkocht. Ten behoeve van onze kabellegactiviteiten is de Deep Dig-it aangeschaft, een trencher die kabels tot 5 meter onder de zeebodem kan begraven. Deze machine maakt in de zomer van 2020 zijn debuut op het project Hollandse Kust Zuid voor TenneT.

“Onze vooruitzichten voor de lange termijn zijn goed. De veranderingen voor bedrijven en ook voor de maatschappij gaan echter snel, zeker nu het coronavirus zich snel verspreidt over de wereld. Het virus heeft een grote impact op ons dagelijks leven, en zoals bij meer ondernemingen, wordt ook Van Oord geconfronteerd met de consequenties. Wij streven allereerst naar de veiligheid van onze medewerkers en betrokkenen. Op verzoek van onze opdrachtgevers zetten wij onze projecten voort, zo lang als redelijkerwijs mogelijk is. Hoewel 2020 zeker weer een uitdagend jaar wordt, hebben wij alle vertrouwen in onze mensen en onze Marine ingenuity en blijven wij de toekomst met onze bekende ondernemersgeest tegemoet zien”, aldus Van Oord.