Europese satelliet inspecteert Nederlandse dijken

Terrafirma is een project gestart om dijken rond het IJsselmeer in de gaten te houden door middel van satellietbeelden. Verbeterde technieken maken het mogelijk om tijdig zwakke plekken in dijken te detecteren. Hierdoor wordt Nederland beter beschermd tegen eventuele dijkdoorbraken. Terrafirma is een Europees project van de Europese Ruimtevaart Organisatie ESA waar de Nederlandse partijen Deltares, TNO en Hansje Brinker in participeren.

Dijkbewaking 2.0
Al geruime tijd wordt er gezocht naar een geschikte aanvulling op de huidige methode van dijkinspectie. De huidige inspecties, die hoofdzakelijk visuele zijn, voldoen niet meer. Het project van Terrafirma zet daarom geavanceerde satellietbeelden in om de stabiliteit van dijken rond het IJsselmeer te controleren. De meetapparatuur in de satelliet registreert bewegingen aan het aardoppervlak met een nauwkeurigheid van enkele millimeters. In dit project onderzoeken Deltares, TNO en Hansje Brinker samen met verschillende waterschappen hoe informatie over deze grondbewegingen kan worden gebruikt om zwakke plekken in dijken te detecteren.

Pauline Kruiver, adviseur/onderzoeker bij kennisinstituut Deltares: ‘We kijken naar de maaiveldbewegingen van de dijken en de strook land erachter. Wanneer een dijk of een deel ervan relatief snel daalt, kan dat een indicatie zijn van een afname in de stabiliteit. Hiermee kunnen zones aangewezen worden, die extra aandacht verdienen bij het onderhoud van de dijken. Ook kunnen we na het uitvoeren van een dijkverbetering de conditie van de dijk met satellieten in de gaten houden.’

Toekomstige toepassingen
Door dijken in de gaten te houden via satellietmetingen kunnen waterbeheerders hun dagelijks beheer en onderhoud aan dijken beter sturen en verantwoorden. Met het veranderende klimaat en de daarbij horende maatregelen om Nederland klaar te maken voor de veranderende waterhuishouding, kunnen waterbeheerders deze informatie goed gebruiken. Naast de verschillende toepassingen in Nederland wordt er ook gekeken naar de verschillende mogelijkheden in het buitenland; Duitsland en Denemarken hebben al interesse getoond.

ESA
Terrafirma wordt gefinancierd door de Europese Ruimtevaart Organisatie ESA. Het project brengt meer dan 30 Europese specialisten op het gebied van aardobservatie, geologie, aardbevingen, hydrologie, overstromingen en landverschuivingen samen. De Nederlandse partners zijn Deltares, TNO en Hansje Brinker. In de nabije toekomst lanceert ESA nog nauwkeurigere satellieten die bovendien vaker over Nederland komen. De Envisat-satelliet van de ESA komt nu eens in de 35 dagen over. De toekomstige Sentinel-satellieten doen Nederland iedere 12 dagen aan. Hiermee kunnen de dijken nog beter in de gaten gehouden worden.

Over Deltares
Deltares is een onafhankelijk kennisinstituut en specialistisch adviseur voor deltatechnologie. We werken aan innovatieve oplossingen voor water-, ondergrond- en deltavraagstukken, die het leven in delta’s, kust- en riviergebieden wereldwijd veilig, schoon en duurzaam maken. Deltares doet onderzoek en geeft specialistisch advies aan overheden en marktrelaties in binnen- en buitenland. Kennis ontwikkelen, toepassen en delen staan daarbij centraal.

Over Hansje Brinker
Hansje Brinker BV levert een satelliet gebaseerd operationeel systeem voor beheerders van infrastructuur om dynamische deformaties te monitoren. Dit systeem helpt beheerders op een efficiëntere manier keuzes te maken voor opvolging door locale inspectie. Met één oogopslag kan de beheerder bepalen waar inspectie en vervolgens onderhoud de hoogste prioriteit heeft aan alle dijken, dammen, opslagtanks, bruggen of spoorrails onder beheer.

Over TNO
TNO is een onafhankelijke onderzoeksorganisatie die op basis van haar expertise en onderzoek een belangrijke bijdrage levert aan de concurrentiekracht van bedrijven en organisaties, aan de economie en aan de kwaliteit van de samenleving als geheel.

Bron: Deltares, 15-03-2011;