Doorbraak in veiligheidseisen gevaarlijke lading in containers

Containers met gevaarlijke stoffen op binnenschepen zijn voor een groot gedeelte vrijgesteld van meet en ventilatie-eisen. Dat heeft een meerderheid van de nationale delegaties in de expertcommissie van de UNECE eind januari in Genève besloten.

Het Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart (CBRB) hield zich sinds 2006 bezig met vragen van bedrijven in de containerbinnenvaart over de controles van de nationale en later ook internationale toezichthoudende diensten op randnummer 7.1.6.12 van het ADN(R). Dit randnummer bevat de specifieke meet- en ventilatie-eisen. Volgens de controleurs moest de vervoerder nagaan of stoffen aan boord zijn, die in kolom 10 van tabel A van het ADN(R) melding maken van deze extra stofspecifieke eisen ofwel VE bepalingen.

VE02 schrijft voor, dat laadruimen ‘met het volle vermogen van de ventilatoren moeten worden geventileerd als na meting is vastgesteld dat ze niet vrij zijn van vanuit de lading komende gassen. Deze meting moet direct na het laden worden uitgevoerd. Een herhalingsmeting moet na een uur worden uitgevoerd. Deze meetresultaten moeten schriftelijk worden vastgelegd.’

Meten van open laadruimen containerbinnenvaart
Bron: R. Tieman

Meetbuisjes
De aan boord veel gebruikte gasdetectiebuisjes voor met name giftige stoffen stuiten in de praktijk op problemen, zoals de maximale bewaartemperatuur, levensduur, luchtvochtigheidscorrecties om maar niet te spreken over de doelmatigheid van het meten. Hoewel een multitestbuisje zeer geschikt is om een indicatie te geven, zijn er ook een aanzienlijke groep giftige stoffen die dit proefbuisje niet kan meten. Daarnaast bleek dat meetbuisjes voor specifieke stoffen een significante kostenpost vertegenwoordigden.

Kostenvoordeel
In 2007 bleek uit onderzoek door Berenschot dat afschaffing van de meet- en ventileerverplichting de vervoerder 4546 euro per schip per jaar aan kosten zou schelen. Voor alleen al de Nederlandse vloot werd een kostendaling van ruim zes miljoen euro per jaar becijferd.

Na jaren van gesprekken kreeg een door de Europese Binnenvaart Unie (EBU) ingediend voorstel een kleine meerderheid van stemmen. Dat voorstel voorziet erin, dat de eis in voorschrift VE02 niet langer geldt voor stoffen in containers. De Duitse delegatie was tegen het schrappen van de VE-bepalingen en stelde voor de ruimen continu te meten óf te ventileren.

Ventileren helpt niet
Een door de Nederlandse overheid bekostigd onderzoek wees in 2011 onder meer uit dat het effectief ventileren zoals omschreven in het ADN in de praktijk vrijwel onmogelijk is. ”Samengevat is het ventileren volgens de huidige voorschriften en in de huidige situatie zinloos”, aldus directeur Marcel Kind van Transafe die het onderzoek uitvoerde. Verder bleken er nagenoeg geen incidenten te zijn geweest met uit containers tredende lading.

Robert Tieman, directeur van het CBRB, is erg tevreden met het behaalde resultaat dat na een zeer lang traject tot stand gekomen is. “Dit was het meest haalbare waarmee de containerbinnenvaart in mijn optiek nog veiliger geworden is en waardoor men op de kosten van dergelijke twijfelachtige metingen eindelijk kan besparen”.