Het RTM-ponton in de haven van Middelharnis wordt vernieuwd

Het voormalige RTM-ponton in de buitenhaven van Middelharnis op Goeree-Overflakkee wordt vervangen. De werkzaamheden worden mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de Provincie Zuid-Holland. Het nieuwe ponton wordt met moderne technieken zoveel mogelijk teruggebracht in de staat zoals het ponton er 110 jaar geleden uitzag.

Het in ere herstellen van het RTM-ponton met loopbrug is een aanzet om op het Haveneind een mooie belevingsplek te creëren. Door het terugbrengen en herstellen van cultuurhistorische elementen op deze plaats kan het verhaal van de RTM worden doorgegeven aan volgende generaties. Het ponton kan worden gebruikt voor een fietsveerverbinding in de zomermaanden, voor overnachtingen van binnenvaartschepen, als vluchtplaats voor recreatievaart bij een stormachtige wind, maar ook als vertrekplaats voor groepsreizen.

Het verhaal van de RTM
Goeree-Overflakkee was tot de zomer van 1964 alleen met veerboten te bereiken. Passagiers van veerboten konden tussen 1909 en 1956 vanaf het RTM-ponton, waar de veerboten aanmeerden, overstappen op de tram om zo hun reis op Goeree-Overflakkee te vervolgen. De officiële opening van de tramlijnen op Goeree-Overflakkee en het in dienst nemen van de veerdienst Hellevoetsluis-Middelharnis vond plaats op 30 april 1909. Het centrale punt voor het eiland was station ‘Middelharnis-dorp’, gelegen op de plaats waar thans het nieuwe gemeentehuis staat. Daar vandaan vertrokken trams richting Ouddorp, Ooltgensplaat en ‘Middelharnis-haven’.

RTM-tramhaven
In opdracht van het Rijk is in begin 1900 de Rijkstramhaven in Middelharnis uitgegraven, naast de bestaande gemeentelijke buitenhaven. De overheid stimuleerde daarmee de ontsluiting van het platteland. De rijkstramhaven werd in 1907 opgeleverd. De haven werd gelijk in gebruik genomen voor de aanvoer en opslag van de rails en de dwarsliggers voor de aan te leggen trambaan.

Goederenvervoer
Naast het vervoeren van passagiers nam ook het goederenvervoer een belangrijke plaats in bij de RTM. Het Havenhoofd in Middelharnis werd de belangrijkste overslaghaven van het eiland. De RTM ontwikkelde een vorm van containervervoer, waarbij speciale wagons met losse onderstellen werden ingezet. Met een hijskraan konden de wagons c.q. containers van hun onderstel opgetild worden en vervolgens op het dek van een schip gezet worden. Een sleepboot verzorgde de overvaart van deze ‘containerschepen’. Het goederenvervoer hield tot in 1957 stand, waarna overal de spoorlijn werd opgebroken. Eén stuk vormde hierop een uitzondering: tussen het station van Middelharnis en het Havenhoofd hebben nog tot in 1961 goederenwagons gereden, maar daarna verdween ook dit drie kilometer lange spoor. De tram was op Goeree- Overflakkee vanaf dat moment verleden tijd.

Sleep- en veerdiensten
Na het beëindigen van het tramverkeer op Goeree-Overflakkee was het met de sleepschepen gedaan. De veerboten waren echter nog steeds afgeladen met passagiers. Op 20 juli 1964 werd de Haringvlietbrug geopend. Hierdoor liep het aantal passagiers aanzienlijk terug. Met name het vrachtvervoer koos voor de brug. Voor de mensen richting Voorne-Putten was de veerdienst richting Hellevoetsluis nog steeds van belang, maar enkele weken voordat de Haringvlietdam bij Stellendam werd opengesteld voor het verkeer – 15 november 1971 – maakte de veerboot ‘Haringvliet’ zijn laatste overtocht: de veerdienst Middelharnis-haven – Hellevoetsluis was voorgoed gestaakt.

Veerdienst hervat
De komst van de vaste oeververbindingen verloste Goeree-Overflakkee uit zijn isolement: de veerboten waren verleden tijd.

Sinds 1999 – 90 jaar na de komst van de RTM – is er in de zomermaanden weer een veerdienst tussen de haven van Hellevoetsluis, Middelharnis en Tiengemeten. Dat toerisme en nostalgie/historie heel goed samen gaan, blijkt wel uit het succes van deze veerdienst.

Meer… Gemeente Goeree-Overflakkee