College legt positief besluit zeesluis voor aan gemeenteraad

Het college van burgemeester en wethouders vraagt de gemeenteraad in te stemmen met een Amsterdamse bijdrage van maximaal 105,25 miljoen euro aan het rijksproject Zeetoegang IJmond. Het college steunt daarmee de ambitie van het Havenbedrijf Amsterdam om zelfstandig verder te groeien, het verdienvermogen te versterken en de marktpositie veilig te stellen. De versnelde aanleg van de zeesluis is goed voor de economische ontwikkeling van de haven en de metropoolregio Amsterdam.

Groei
Het Havenbedrijf Amsterdam is een gezond bedrijf dat al jaren groeit. De omzet steeg in 2013 met 3% naar 143,3 miljoen euro. Het totale gebied aan het Noordzeekanaal is de vierde haven van Europa en een toegangspoort tot Nederland en het Europese achterland. Traditionele ladingsstromen voor de Amsterdamse haven zijn benzine, kolen, cacao, soja en granen. In deze markten blijft er sprake van groei, maar door de transitie naar alternatieve energie vindt er een verschuiving plaats naar biomassa en biobrandstoffen. Daarnaast zijn groeimarkten stukgoed, offshore en cruisevaart.

Oude sluis
De oude zeesluis uit 1929 voldoet niet aan de eisen van deze tijd. De technische staat bereikt een kritisch punt en ook vanuit economisch perspectief is de sluis verouderd. Schepen worden steeds groter. Rederijen kiezen vanwege kostenefficiency voor meer volume per schip. Die nieuwe generatie schepen kan de Amsterdamse haven alleen bereiken als de oude sluis wordt vervangen. De wachttijden om de nieuwe sluis binnen te varen zijn korter, omdat de toegang onafhankelijk is van getijden. De achterliggende havens in Velsen, Beverwijk, Zaanstad en Amsterdam zijn daarmee 24 uur per dag bereikbaar.

Versnelling
Oorspronkelijk zou de sluis in 2029 worden vervangen door het Rijk. College, provincie Noord-Holland en Havenbedrijf Amsterdam vinden dat te laat. Versnelling is noodzakelijk omdat de haven mogelijk al voor 2020 zijn maximumcapaciteit van 95 miljoen ton achter de sluis bereikt, zo blijkt uit cijfers van het Havenbedrijf. Alleen met een nieuwe zeesluis kan de haven doorgroeien tot 125 miljoen ton. Bedrijven in het gebied willen zekerheid. Blijft de oude sluis langer in gebruik dan is de kans groot dat contracten niet worden verlengd en investeringen uitblijven.

De Amsterdamse haven heeft 26.000 arbeidsplaatsen voor mensen van alle opleidingsniveaus. De haven draagt bij aan de diversiteit van de economie in de metropoolregio Amsterdam. Het aantal haven gerelateerde banen in het Noordzeekanaalgebied bedraagt 59.000. De aanleg van nieuwe sluis zorgt voor behoud van die werkgelegenheid.

Financiën
De vorige gemeenteraad nam in 2012 een positief besluit over een bijdrage aan de versnelde aanleg van de sluis. Destijds ging de gemeente uit van maximaal 136,5 miljoen euro. Na gesprekken tussen wethouder Ollongren en het Rijk kan dit bedrag door een gunstige renteontwikkeling nu verlaagd worden tot maximaal 105,25 miljoen euro. Daarbij is wel afgesproken dat de gemeentelijke bijdrage deels vervroegd wordt betaald bij bepaalde rentestijgingen. De gemeentelijke bijdrage wordt bij meevallers naar beneden bijgesteld. Bouwrisico’s en bijbehorende reserves liggen bij het Rijk.

Het heeft de voorkeur van het college en het Havenbedrijf dat het Havenbedrijf de investering zelf op zich neemt. Het Havenbedrijf leent het bedrag in dat geval op de private markt. De business case van het Havenbedrijf Amsterdam is gevalideerd door KPMG. Daar uit blijkt dat de doelstellingen met betrekking tot groei haalbaar zijn.

De totale kosten van de nieuwe zeesluis bedragen ruim 880 miljoen euro (prijspeil 2014). Het Rijk is eigenaar van de sluis en laat de vervanging uitvoeren door Rijkswaterstaat. Bij een positief besluit van de Amsterdamse gemeenteraad wordt de zeesluis in 2019 in gebruik genomen.

Meer… Amsterdam