Eerste gekweekte Belgische mosselen in Noordzee zijn heerlijk

Vandaag zijn de eerste Belgische mosselen uit het projectgebied “Noordzee Aquacultuur” geproefd én erg lekker bevonden. De gekweekte mosselen komen uit het Belgische deel van de Noordzee. De Belgische mossel blijkt een hoger vleesgehalte te hebben dan de gangbare mosselen, van 36% tot 39% en is zeer smaakvol uit de smaaktest van Colruyt Group gekomen. “Bovendien valt het op dat deze mosselen bijzonder snel groeien: op 12 maanden bereikten ze een volwaardig formaat, terwijl de Zeeuwse bodemmosselen doorgaans 18-20 maanden nodig hebben”, aldus Nancy Nevejan van het Laboratorium voor Aquacultuur.

Alle betrokken partijen zijn enthousiast en hebben hoge verwachtingen. Alle voorbereidingen zijn in gang gezet om in 2020 een zeeboerderij te realiseren.

“Ons nationaal gerecht is mosselen-friet”
Philippe De Backer, Staatssecretaris voor de Noordzee, voegt toe: “Ons nationaal gerecht is mosselen-friet. Ik ben enorm blij dat we binnenkort misschien Belgische mosselen op ons bord terug kunnen vinden. Ik geloof dat onze Noordzee op termijn een heuse zeeboerderij kan worden, waar er niet alleen mosselen, maar ook oesters en zeewier worden gekweekt. Als Staatssecretaris wil ik hierop inzetten. Zo heb ik in het nieuw Marien Ruimtelijk Plan extra ruimte vrijgemaakt om deze innovatieve projecten alle kansen te geven. We moeten hier ook koploper in Europa worden.”

De verschillende partners van het onderzoeksproject, in aanwezigheid van Patricia De Clercq, Secretaris-Generaal Landbouw & Visserij en van Staatssecretaris voor de Noordzee Philippe De Backer, kunnen trots terugblikken op een geslaagde samenwerking om voor het eerst op een geïntegreerde wijze mosselen te kweken in het Belgische deel van de Noordzee.

“De volgende generatie windparken zal naast energie, ook voeding produceren”
De Belgische aquacultuurmosselen worden voor het eerst op een geïntegreerde wijze gekweekt: enerzijds via een combinatie van aquacultuurproductie en windenergie, en anderzijds via een combinatie van verschillende soorten aquacultuurproducten. Het is de allereerste keer wereldwijd dat er mosselen in hangcultuur gekweekt worden in windparken (met Parkwind en C-Power als bedrijven die dit mede mogelijk maken). Omdat de scheepvaart er gereglementeerd is, vormt dit gebied een unieke ruimte voor aquacultuur. “De volgende generatie windparken zal naast energie, ook voeding produceren”, aldus Wannes Voorend, biotechnoloog bij Colruyt Group.

Verschillende producten kweken op duurzame manier
In de testzone van het project Value@Sea worden schelpdieren én zeewier gekweekt. Waarbij de ene soort de voedingsstof is voor de ander, te vergelijken met een circulaire economie. Naast dat dit een duurzame manier van kweken is, heeft het ook een zuiverende werking omdat meststoffen aan het milieu worden ontrokken en er geen voedingsstoffen worden toegevoegd.

Nieuwe mariene streekproducten: niet alleen mosselen op het bord van de toekomst
In een wereld waar de ruimte op het land steeds schaarser wordt, blijft het een uitdaging om op zoek te gaan naar alternatieve proteïnen. Zeelandbouw en aquacultuur (= telen en kweken op zee) kunnen een antwoord bieden: het potentieel van oceanen is groot. Momenteel is amper 2% van de humane voedselconsumptie afkomstig van de zee. Er is dus nog een groot onontgonnen potentieel.

Kweek van oesters, zeewier en sint-jakobsschelpen
Margriet Drouillon, business developer Aquacultuur bij UGent geeft aan: “Via Noordzee Aquacultuur hebben we de mogelijkheid om onze Vlaamse expertise en kennis te demonstreren in de Noordzee, een van de meest druk bevaren en meest wilde stukken zee ter wereld. Als we erin slagen om offshore kweek hier te realiseren, dan is dit een unieke showcase voor de vermarkting van onze expertise op internationaal niveau.” Daarom wordt binnen het Aquacultuur Noordzee-project ook, naast mosselen, de duurzame kweek van oesters, zeewier en sint-jakobsschelpen onderzocht.

Unieke R&D-samenwerking van Belgische bedrijven, kennisinstellingen en overheid
“Noordzee Aquacultuur” is een onderzoeksproject dat uit twee consortia van onderzoeksinstellingen en bedrijven bestaat. Tien partners onderzoeken samen met UGent en ILVO sinds 2017 de mogelijkheden tot innovatieve kweektechnieken voor schelpdieren en zeewier, efficiënt ruimtegebruik van de Belgische Noordzee en de ontwikkeling van een markt voor nieuwe mariene streekproducten.

Er wordt onderzoek gedaan aan de kust van Nieuwpoort (oesters, zeewier en sint-jakobsschelpen – deelproject Value@Sea) en in de Belgische windmolenparken (mosselen – deelproject EDULIS).

Over de projecten de deelprojecten EDULIS en Value@Sea
In 2016 zijn er twee consortia gevormd met verschillende onderzoeksinstellingen en industriële partners, nl. ILVO, UGent, OD Natuur, C-Power, Belwind, DEME, Sioen Industries, Colruyt Group, Brevisco, en Lobster Fish. Zij besloten om aan de slag te gaan met realistische proefprojecten op kleine schaal. Twee concepten, met complementaire doelstellingen, werden verder uitgewerkt:

Value@Sea
Geïntegreerde teelt van extractieve aquacultuursoorten. Dit project heeft als doel de technische, ecologische en economische haalbaarheid te toetsen van de geïntegreerde teelt van platte oester, sint-jakobsschelp en suikerwier. De cultuur van deze organismen zal opgestart worden in de Westdiepzone, meerbepaald op locatie WK4 ter hoogte van de Nieuwpoortbank.

EDULIS
Offshore mosselkweek in windmolenparken. Dit project beoogt onderzoek te verrichten naar de mogelijkheid om mosselen offshore in windmolenparken (C-Power & Belwind) te kweken. De focus ligt enerzijds op het meten van de krachten die op een mossellongline inwerken en anderzijds op het toetsen van de ecologische en economische haalbaarheid van mosselteelt in combinatie met windmolenparken.

Beide deelprojecten moeten aantonen (1) wat het potentieel is van aquacultuur in het Belgische deel van de Noordzee, (2) wat het aandeel aan bioremediëring (verbeteren van waterkwaliteit) is van dergelijke teelten en (3) of het mogelijk is deze teelten te combineren met de bestaande activiteiten in de offshore windmolenparken.