Containerschip. Foto, Danny Cornelissen.

Goederenoverslag in haven Rotterdam daalt 1,5% in eerste kwartaal

In het eerste kwartaal van 2022 zijn 1,5% minder goederen overgeslagen dan in dezelfde periode vorig jaar: 113,6 miljoen ton tegenover 115,2 miljoen ton in het eerste kwartaal van 2021. Vooral de overslag van minerale olieproducten en ijzererts nam af. De overslag van onder andere LNG en overig nat en droog massagoed (vooral grondstoffen) nam toe. Het containervolume zit iets onder het niveau van 2021.

Containerschip. Foto, Danny Cornelissen.

Allard Castelein, CEO Havenbedrijf Rotterdam: “Hoewel we het jaar uitstekend zijn begonnen, werd de wereld eind februari geconfronteerd met de oorlog in Oekraïne. Naast dat dit conflict een vreselijke humanitaire ramp is, leidt de oorlog tot grote onzekerheid in de wereldhandel en veranderingen in logistieke ketens. Hoewel het verdere verloop niet te voorspellen is, verwachten we dat de ontwikkelingen in Oekraïne en de sterk verslechterde relatie tussen Rusland en veel andere landen ook in de rest van jaar van invloed zullen zijn op de overslagvolumes.”

62 miljoen ton van de bijna 470 miljoen ton overslag in de Rotterdamse haven was vorig jaar Rusland-georiënteerd (13%). Via de haven van Rotterdam worden veel energiedragers uit Rusland geïmporteerd. Grofweg kwam in 2021 30% van de ruwe olie uit Rusland, 25% van het LNG en 20% van de olieproducten en de kolen. Rusland exporteert producten als staal, koper, aluminium en nikkel via Rotterdam. 8% van de containeroverslag was in 2021 Rusland-georiënteerd. Omdat de oorlog in Oekraïne pas eind februari begon, is de invloed op de overslagvolumes dit eerste kwartaal nog beperkt. Inmiddels is in vrijwel alle sectoren de impact merkbaar van de sancties en de beslissingen van individuele bedrijven om geen zaken meer te doen met Rusland.

Nat massagoed
In totaal nam de overslag van nat massagoed af met 1,0% tot 51,5 miljoen ton. Het volume ruwe olie bleef vrijwel gelijk (-0,2% naar 25,5 miljoen ton). De overslag van minerale olieproducten en dan met name stookolie liep terug (-20,5% naar 13,5 miljoen ton) met name als gevolg van lagere productie in Rusland, waardoor er ook minder stookolie uit Rusland binnenkomt in Rotterdam. Vanaf maart importeren oliemaatschappijen minder olie uit Rusland. Er is in het eerste kwartaal veel meer LNG overgeslagen (+77,7% naar 2,7 miljoen ton). Ook werden meer chemische producten, plantaardige oliën en hernieuwbare producten overgeslagen, zodat het volume van het Overig nat massagoed flink toenam (+22,2% naar 9,9 miljoen ton).

Droog massagoed
Binnen het segment droog massagoed is een daling te zien van ijzererts & schroot van (-19,5% naar 5,6 miljoen ton). Hoge energiekosten en een afnemende vraag naar staal leidden tot het inzakken van de Duitse staalproductie. De verminderde vraag was vooral het gevolg van verstoring van logistieke ketens waardoor productieniveaus van staalverwerkende bedrijven daalden. De overslag van kolen is licht gestegen (+3,9% naar 5,9 miljoen ton), omdat de vraag naar energiekolen (voor elektriciteitscentrales) sneller steeg dan vraag naar cokeskolen (voor hoogovens) daalde. Kolen zijn momenteel goedkoper dan gas voor de elektriciteitsproductie. Overig droog massagoed laat een forse stijging zien ten opzichte van vorige jaar (33,5% naar 3,9 miljoen ton). Er is veel vraag naar grondstoffen ondanks de hoge prijzen.

Containers
Binnen het containersegment heeft vooral de daling van transhipment-volumes (-21,5% naar 6,0 miljoen ton) geleid tot een lagere overslag binnen het containersegment (-5,4% naar 35,6 miljoen ton). In TEU (standaardmaat voor containers) daalde de overslag minder hard (-1,4% naar 3,6 miljoen TEU) doordat het gewicht per container gemiddeld lager was en meer lege containers vervoerd werden. Transhipment-volumes zijn al sinds juli 2021 geleidelijk aan het dalen door de grote drukte bij de deepsea terminals als gevolg van de vele disrupties in de logistieke keten. Daarbij werd de containervaart in januari en februari ook gehinderd door een aantal stormen die verdere verstoring van de vaarschema’s veroorzaakten.
In maart zijn de gevolgen van de oorlog in Oekraïne zichtbaar in de dalende volumes naar Rusland. De meeste rederijen hebben een boekingsstop ingevoerd voor Russische containerlading en ook de meeste deepsea terminals nemen geen exportlading voor Rusland meer aan. Dit zal een verder negatief effect hebben op de transhipment-volumes naar Rusland. In het eerste kwartaal waren de gevolgen van de Covid lockdowns in Shanghai nog niet merkbaar in Rotterdam.

RoRo en Overig stukgoed
De totale overslag van het marktsegment breakbulk (Roll on Roll off en Overig stukgoed) steeg met 19% naar 8,4 miljoen ton. De RoRo overslag (+20,4% naar 6,7 miljoen ton) steeg sterk ten opzichte van het eerste kwartaal vorig jaar, omdat toen de Brexit-overgangsperiode net was afgelopen en door de grote vraag vanuit het Verenigd Koninkrijk.

Binnen het Overig stukgoed zien we een stijging (+13,7% naar 1,7 miljoen ton) door een toename van staal- en non-ferro-overslag en een verschuiving van containerlading naar breakbulk als gevolg van de hoge tarieven in de containervaart. Veel Russische lading blijft op dit moment liggen op de breakbulkterminals.