Groen licht voor 300 km lange ‘groene’ zeekabel tussen Nederland en Denemarken

De Nederlandse hoogspanningsnetbeheerder TenneT TSO B.V. en haar Deense tegenhanger Energinet.dk gaan van start met de COBRA-kabel (COBRAcable), een nieuwe ruim 300 km lange onderzeese gelijkstroomverbinding (interconnector) die het Nederlandse en Deense elektriciteitsnet rechtstreeks met elkaar zal verbinden. De verbinding zal naar verwachting begin 2019 gereed zijn.

‘Groene’ kabel
“Het doel van de COBRA-kabel is om meer duurzame elektriciteit – voornamelijk opgewekt door windmolenparken – te integreren in het Nederlandse elektriciteitssysteem”, aldus TenneT-CEO Mel Kroon. “Deze kabel zal een grote bijdrage leveren aan de totstandkoming van een duurzaam internationaal energielandschap, een belangrijk doel van de Europese Unie en van TenneT.”

“De COBRA-kabel is goed nieuws voor de Europese elektriciteitsmarkt. Deze verbinding zal zorgen voor meer concurrentie in Noordwest-Europa en de maatschappij zal er ook van profiteren. De COBRA-kabel zal tevens de leveringszekerheid in zowel Denemarken als Nederland verbeteren ten gunste van consumenten en industrie”, aldus Peder Østermark Andreasen, CEO van Energinet.dk.

Switchen tussen wissel- en gelijkstroom
De nieuwe interconnector krijgt een transportcapaciteit van circa 700 megawatt (MW) en loopt van Eemshaven (Nederland) naar Endrup (Denemarken). De verbinding wordt uitgevoerd als een hoogspanningsgelijkstroomkabel (High Voltage Direct Current, HVDC) omdat er dankzij deze gelijkstroomtechniek weinig verliezen optreden bij elektriciteitstransport over lange afstanden en er dus vrijwel geen (duurzame) stroom verloren gaat.

Om de wisselstroom op de netten van TenneT en Energinet.dk via een gelijkstroomkabel te transporteren (import en export) is op het vasteland in Nederland (Eemshaven) en Denemarken (Endrup) een zogenoemd converterstation nodig. Hierin kan uitgaande wisselstroom worden omgezet in gelijkstroom en binnenkomende gelijkstroom in wisselstroom. De elektriciteitsnetten op land zijn allemaal uitgevoerd op basis van wisselstroom.

Foto: binnenin het converterstation (Eemshaven) van TenneT’s zeekabel naar Noorwegen, NorNed.

n beide landen zal de COBRA-kabel leiden tot een positief sociaal-economisch effect. De verwachte investering van meer dan 600 miljoen euro wordt door TenneT en Energinet.dk gemaakt in het belang van consumenten en bedrijven. Beide netbeheerders nemen voor 50 procent deel in het COBRA-project. TenneT’s deel van de investering wordt naar verwachting vergoed uit de opbrengsten van veilingen van transportcapaciteit op bestaande interconnectoren (verbindingen met het buitenland) van TenneT. Deze opbrengsten worden beheerd door de Stichting Doelgelden.

COBRA-kabel deel van toekomstig net op zee
COBRA is een afkorting van ‘COpenhagen BRussels Amsterdam’. De Europese Commissie ondersteunt het COBRA-project met 86,5 miljoen euro uit het Europese energieprogramma voor herstel (European Energy Programme for Recovery, EEPR)*. Deze subsidie is toegekend aan de COBRA-kabel, omdat dit project deel kan uitmaken van een toekomstig elektriciteitsnet op de Noordzee, de concurrentie op de elektriciteitsmarkt zal bevorderen en zal bijdragen aan de integratie van grote hoeveelheden windenergie in het elektriciteitsnet.

*) Deze zogenoemde ‘Grant Agreement’ werd gesloten in het kader van het EEPR-programma, een herstelprogramma gericht op nieuwe initiatieven op het gebied van energieontwikkeling. De Europese Commissie heeft de COBRA-kabel aangewezen als een project van groot gemeenschappelijk belang (Project of Common Interest, PCI).

Overige onderzeese elektriciteitskabels
De COBRA-kabel is niet de eerste onderzeese elektriciteitsverbinding die TenneT aanlegt. In 2008 realiseerde TenneT de NorNed-kabel tussen Nederland en Noorwegen (capaciteit: 700 MW, lengte: 580 km) en in 2011 de BritNed-kabel tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk (capaciteit: 1.000 MW, lengte: 260 km). Naast de nieuwe COBRA-kabel is TenneT momenteel bezig met de planning van NordLink. De investeringsbeslissing voor NordLink – een onderzeese kabel met een capaciteit van 1.400 MW tussen Duitsland en Noorwegen – wordt later dit jaar verwacht. Alle onderzeese kabels maken gebruik van HVDC-techniek. Klik hier voor meer informatie over TenneT’s grensoverschrijdende elektriciteitsverbindingen.

Energinet.dk beschikt al over onderzeese kabels naar Noorwegen, Zweden en Duitsland, en is momenteel bezig met de aanleg van het Skagerrak-4-project (700 MW), dat onder meer een uitbreiding van de huidige verbinding tussen Denemarken en Noorwegen omvat. De Skagerrak-4-verbinding wordt in december 2014 in gebruik genomen. De nieuwe kabel tussen Denemarken en Duitsland (die zal dienen als netaansluiting voor het Kriegers Flak-windpark) wordt volgens planning in 2020 in gebruik genomen. Energinet.dk en de Britse netbeheerder National Grid onderzoeken momenteel de mogelijkheden voor een kabel tussen Denemarken en Groot-Brittannië.

Planning
TenneT en Energinet.dk gaan nu aan de slag met het verkrijgen van de benodigde vergunningen en het uitbesteden van het project. De verwachting is dat eind 2015 de contracten gegund kunnen worden en dat men in 2016 kan beginnen met de bouw, waarna de verbinding begin 2019 gereed kan zijn.

Meer… TenneT