Mogelijk EU-subsidie voor internationale samenwerking CO2-opslag

De Europese Unie is in principe bereid subsidie te geven aan een project om CO2 van de industrie in Antwerpen, Gent, Zeeland en Rotterdam op te slaan onder de Noordzee. Dit blijkt uit de lijst met energieprojecten die het Europees Parlement woensdag 12 februari 2020 goedkeurde.
Door deze goedkeuring kreeg het project de status van ‘Project of Common Interest’ (PCI) .

In Rotterdam is het Porthos project in voorbereiding waarbij verschillende bedrijven CO2 kunnen aanleveren aan een dwars door het havengebied lopende transportleiding. Via die leiding gaat de CO2 naar een leeg gasveld onder de Noordzee om permanent opgeslagen te worden. De industrie in Antwerpen, Gent, Terneuzen en Vlissingen heeft niet de beschikking over lege gasvelden voor de kust. Onderzocht wordt of deze industrie via een pijpleiding kan worden aangesloten op het Rotterdamse systeem. Doel is dat er minder CO2 in de atmosfeer komt en zo klimaatverandering wordt tegengegaan.

Het afvangen en opslaan van CO2 (Carbon Capture and Storage, CCS) is één van de sporen in de transitie naar een klimaatneutrale industrie in 2050, naast bijvoorbeeld productie van groene waterstof, elektrificatie, gebruik van CO2 en recycling. Verwacht wordt dat CCS met name op de relatief korte termijn toegepast zal worden en dat op de langere termijn meer fundamentele aanpassingen in de industrie mogelijk zijn. Met CCS kan op redelijk korte termijn, tegen relatief lage kosten CO2 uit de atmosfeer gehouden worden. Door samen te werken kunnen de kosten zo laag mogelijk blijven.

De havenbeheerders (North Sea Port, Port of Antwerp en Havenbedrijf Rotterdam) onderzoeken gezamenlijk hoe de infrastructuur tussen de havens eruit moet komen te zien. Ze doen dat onder de naam ‘CO2 TransPorts’. Omdat voor de Europese Unie CCS een belangrijk middel is in de strijd tegen klimaatverandering, heeft het onderzoek van CO2 TransPorts de PCI-status gekregen. CCS speelt ook een belangrijke rol in de Europese Green Deal als middel om klimaatverandering tegen te gaan.
De drie havens kunnen in 2020 subsidie aanvragen uit een Europees fonds voor infrastructuur, de ‘Connecting Europe Facility’. De PCI-status geldt voor twee jaar (2020 en 2021). Daarna moeten de bedrijven opnieuw een aanvraag indienen.

De industrie in de havens van Rotterdam, Antwerpen en North Sea Port zijn al met verschillende pijpleidingen met elkaar verknoopt. Buisleidingen zijn een betrouwbaar, veilig en milieuvriendelijk transportmiddel. Zo ontvangen de raffinaderijen in Antwerpen en Vlissingen al sinds jaar en dag ruwe olie per pijpleiding uit Rotterdam.

Binnen het samenwerkingsverband Smart Delta Resources (SDR) onderzoeken de grootschalige procesindustrie, Gasunie, Fluxys en North Sea Port de haalbaarheid van verschillende scenario’s om CO2 af te vangen en op te slaan. Deze scenario’s omvatten zowel transport per schip als transport per leiding. Opslag in lege gasvelden in de Nederlandse Noordzee behoort tot de mogelijkheden. De PCI status binnen CO2 TransPorts geeft de mogelijkheid om aanspraak te maken op Europese subsidies, een belangrijke voorwaarde om te komen tot realisatie. Bovendien is de unieke samenwerking tussen de drie havens een goed platform om de verschillende projecten met elkaar af te stemmen en waar mogelijk samen te werken.