Nederlandse scheepsbouwcluster draaide goed jaar, gunstig perspectief voor 2014

De Nederlandse scheepsbouwcluster en maritieme toeleveranciers hebben in 2013 een goed resultaat geboekt. De totale jaaromzet steeg van €6,1 miljard in 2012 naar €6,4 miljard in 2013. Bovendien nodigen de aanzienlijk grotere orderboeken dan een jaar geleden ook uit tot verdere groei in 2014.

Brancheorganisatie Netherlands Maritime Technology verwacht dit jaar een verdere toename in de omzet van de complete Nederlandse scheepsbouwcluster. Chairman ir. J.J.C.M. van Dooremalen: “Alles wijst erop dat de economie het diepste dal achter zich heeft en weer langzaam gaat groeien. Netherlands Maritime Technology roept de overheid op om deze positieve ontwikkeling te stimuleren door ook in 2014 volop te blijven werken aan maatregelen voor het versterken van het technisch onderwijs en het innovatief vermogen, voor het handhaven van een ‘level playing field’ en voor het bevorderen van export.”

Door intensieve samenwerking met reders lopen de Nederlandse maritieme bedrijven voorop bij de ontwikkeling en bouw van groene en efficiënte schepen en systemen. Hiermee zetten zij zich op de kaart en kunnen eenvoudiger beschikken over financiering voor dergelijke projecten. Nederlandse toeleveranciers hebben hun orderportefeuilles kunnen versterken. De bedrijven behouden hun kennis en regiefunctie bij de Nederlandse vestigingen. De bedrijven hechten grote waarde aan hun positie in een sterk cluster en in een stabiele en innovatieve thuismarkt. De groei zit vooral in exportactiviteiten en bij activiteiten van buitenlandse vestigingen.

De Nederlandse Scheepsbouwcluster 2013
De Nederlandse scheepsbouwcluster was in 2013 goed voor een omzet van €6,4 miljard (2012: €6,1 miljard) en een totale werkgelegenheid van 29.361 fte (2012: 29.466 fte).

Zeescheepsnieuwbouw
In totaal zijn er in 2013 77 zeegaande schepen opgeleverd (2012: 95). De orderintake betrof 136 schepen (2012: 61 schepen) met een waarde van €2,3 miljard (2012: €764 miljoen). Het exportaandeel bedroeg 59% (2012: 58%).

Maritieme toeleveranciers
De maritieme omzet van de circa 670 Nederlandse maritieme toeleveranciers bedroeg in 2013 €3,42 miljard (2012: €3,37 miljard). De totale werkgelegenheid in de Nederlandse maritieme toelevering is 17.361 voltijds arbeidsplaatsen (2012: 17.616 fte). Over 2013 zijn er voor het eerst ook cijfers beschikbaar over de hoeveelheid tijdelijke arbeidsplaatsen bij de maritieme toeleveranciers. Er waren gemiddeld 2.257 fte aan tijdelijke krachten aan het werk bij de maritieme toeleveranciers gedurende 2013.

Reparatie, Conversie en Onderhoud
De omzet bedroeg in 2013 €515 miljoen (2012: €551 miljoen). De werkgelegenheid 2.635 fte (2012: 2.000 fte).

Kleine scheepsbouw en binnenvaart
In 2013 werden er 114 schepen (2012: 90 schepen) opgeleverd. De orderportefeuille bedroeg per 31 december 84 schepen (2012: 73 schepen).

Grote jachtbouw
In 2013 zijn 23 superjachten opgeleverd (2012: 18 superjachten) met een waarde van €807 miljoen (2012: €657 miljoen) en 36 nieuwe opdrachten zijn genoteerd (2012: 14) met een waarde van €1,4 miljard (2012: €589 miljoen). De orderportefeuille betrof eind december 66 superjachten (2012: 59 superjachten) met een waarde van bijna €2,7 miljard (2012: €2,2 miljard).

Scheepsbouw in de wereld
In 2013 was er voor het eerst sprake van een duidelijke afname van de hoeveelheid opgeleverde schepen. Wereldwijd werd er 20% minder tonnage opgeleverd dan in 2012. De hoeveelheid nieuwe orders nam echter sterk toe, waardoor het wereldwijde orderboek weer steeg. Na 2014 zal de hoeveelheid opleveringen dan ook waarschijnlijk alweer gaan stijgen. Een terugkeer naar de pieken van enige jaren geleden ligt echter niet in de lijn der verwachtingen, omdat het orderboek nog steeds maar de helft bedraagt van het topjaar 2008. Daarnaast wordt met name in China toch echt werk gemaakt van het terugbrengen van de scheepsbouwcapaciteit. Veel grote Aziatische werven hebben inmiddels ook een deel van hun capaciteit ingezet voor de lucratieve bouw van offshore schepen en -platforms. De opleving in de scheepsbouw wordt voornamelijk gedreven door de instroom van private equity geld en door de trend van vergaande reductie van brandstofverbruik en emissies.

Europa profiteert ook mee van de opleving in de scheepvaart, zij het niet op dezelfde schaal als Aziatische werven. Dit komt doordat Europese werven vooral draaien op de bouw van specialistische schepen, zoals offshore schepen, cruiseschepen, baggerschepen en sleepboten. Deze segmenten zijn minder geraakt door de economische crisis. Een aantal Europese landen, waaronder Nederland, wist een zeer sterke orderintake te realiseren in 2013. Europese werven als geheel haalden zo’n 50% meer opdrachten binnen dan in 2012. Binnen de EU deden Italië en Duitsland het ook goed, terwijl Spanje weer opkrabbelde, mogelijk daarbij geholpen door de nieuwe versie van de Tax Lease (een financieringsconstructie). Noorwegen en Turkije boekten goede resultaten op het gebied van offshore schepen.

Buiten de drie grote Aziatische scheepsbouwnaties China, Korea en Japan en de ontwikkelingen in Europa valt het vooral op dat de Filippijnen inmiddels de vierde scheepsbouwnatie ter wereld zijn. Rusland haalde verder veel het nieuws met grote plannen om haar scheepsbouwsector op te vijzelen. De Brazilianen, die de laatste jaren een groot orderboek opbouwden, steken nu veel energie in het opleveren van al die schepen.

Bovenstaande cijfers werden op 8 mei 2014 tijdens de openbare ledenvergadering van brancheorganisatie Netherlands Maritime Technology gepresenteerd. Klik hier om het Jaarverslag 2013 te downloaden.