Drone inzet in Rotterdamse haven. Foto, Luuk Barth.

Rotterdamse haven richt als eerste in Nederland luchtruim in voor drone-gebruik

Digitalisering

Om het toenemend aantal vliegbewegingen met drones boven het Rotterdamse havengebied in goede banen te leiden, start Havenbedrijf Rotterdam met een pilot voor regelgeving en verkeersleiding in het ‘lage luchtruim’. Het is voor het eerst dat dit gebeurt in Nederland. Vandaag is een tender uitgeschreven voor partijen die daarbij kunnen ondersteunen.

Drone inzet in Rotterdamse haven. Foto, Luuk Barth.
Drone inzet in Rotterdamse haven. Foto, Luuk Barth.
Drone inzet in Rotterdamse haven. Foto, Luuk Barth.

De afhandeling van het bemande luchtverkeer is in veilige handen van Luchtverkeersleiding Nederland. Het scheepvaartverkeer in en rond Rotterdam wordt door de Divisie Havenmeester begeleid. Voor professioneel droneverkeer, dat in het ‘Very Low Level airspace’ – oftewel het lage luchtruim –opereert, bestaat zoiets nog niet. Havenbedrijf Rotterdam start daarom een proef om te zien hoe en wie dat het beste kan; en om goede regels voor een veilig gebruik van de lucht in te richten.

Vertiports
Het aantal dronevluchten neemt toe. Voor inspecties, beveiliging, criminaliteitsopsporing en straks voor het bezorgen van pakketjes. Dat is een goede ontwikkeling die past binnen het beleid van Havenbedrijf Rotterdam om een schone en slimme haven te zijn. Drones zijn snel, schoon, onderhoudsvriendelijk, relatief goedkoop en veilig. In de hybride haven van de toekomst zullen naast schepen, treinen en trucks ook drones ingezet worden voor het vervoer van vracht en passagiers. Zo kunnen mogelijk de eerste vertiports (een luchthaven voor toestellen die verticaal landen en opstijgen) in Rotterdam al vanaf 2024 getest worden. Vanaf 2026 worden de allereerste commerciële vluchten met vliegende taxi’s verwacht, zij het dan nog mét piloot. Fabrikanten ontwikkelen deze drones nu voor twee tot zes passagiers.

Het havengebied is alleen toegankelijk voor drone-operators met een vergunning van de Inspectie Leefomgeving en Transport. In de toekomst zal het eerder regel dan uitzondering worden dat meerdere dronevluchten tegelijkertijd in hetzelfde luchtruim verkeren. Aangezien veiligheid topprioriteit heeft in de Rotterdamse haven en hulpdiensten (traumaheli’s, helikopters politie) ongehinderd moeten kunnen blijven werken, heeft het Havenbedrijf een tender uitgeschreven voor bedrijven die een Unmanned Traffic Management systeem aanbieden. Zo’n UTM, ook wel ‘U-space’ genoemd, is een systeem om te monitoren welke drones zich in de lucht bevinden, of dat geoorloofd is en om het droneverkeer in goede banen te leiden.

‘Rotterdam prototype U-Space Airspace’
Naast de bij dronevluchten betrokken bedrijven en instanties, zijn ook de ministeries van Defensie en Infrastructuur & Waterstaat bij het ‘Rotterdam prototype U-Space Airspace’ betrokken, net als de eerdergenoemde Inspectie Leefomgeving en Transport. Doel van het prototype is een onderbouwde indruk te krijgen van het soort en de hoeveelheid werk die er bij drones-luchtruimbeheer komt kijken, de kosten die ermee gemoeid zijn en wie de werkzaamheden het beste kan uitvoeren. Dit alles om op langere termijn de veiligheid van het luchtruim te waarborgen. De proef start half 2022 voor een periode van twee jaar. Na afronding kunnen er meer definitieve beslissingen genomen worden over de inrichting van het drones-luchtruimbeheer.

De marktconsultatie ‘U-space Airspace ecosystem’, gericht op Unmanned Traffic Management