TenneT: Europese samenwerking is nodig

Naar aanleiding van de publicatie van dit jaarlijkse Rapport Monitoring Leveringszekerheid 2019 (2018-2034) stelt Ben Voorhorst, COO van TenneT: “Op dit moment heeft Nederland, net als elk ons omringend land, zijn eigen beleid en ontbreekt afstemming grotendeels. Dat is voor de komende jaren nog geen groot punt. Maar om na 2025 de gezamenlijke leveringszekerheid op niveau te houden, moeten we dit nu al wel gaan regelen voor een groter gebied. Het is daarom belangrijk leveringszekerheid prominenter op de agenda te krijgen. De energietransitie en elektrificatie van onze maatschappij vragen immers om een Europese benadering en samenwerking om elektriciteit te kunnen blijven leveren aan iedereen die erom vraagt.”

Flexibilisering van de vraag naar elektriciteit is een doorslaggevend element om de energietransitie te laten slagen. Als de vraag beter is afgestemd op het aanbod, is minder import noodzakelijk. TenneT onderzoekt daarom wat de stand van zaken is in de TenneT Flexibility Monitor. Uit de eerste resultaten blijkt dat er al circa 700 MW vermogen, vergelijkbaar met circa 100 grote windturbines, wordt ingezet in de Nederlandse elektriciteitsmarkt in de vorm van opslag en flexibele vraag.

Netbeheerders, betrokken ministeries en toezichthouders uit zeven landen (Benelux, Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland) zijn verenigd in het PLEF (Penta Lateral Energy Forum). Dit is een geschikt forum om, naast de gezamenlijke studies die worden uitgevoerd, ook gezamenlijk het beleid van de betrokken landen en de impact daarvan op de Noordwest-Europese regio te bespreken.

· Tot 2025 is de leveringszekerheid in Nederland binnen de norm. Er is in deze periode voldoende productiecapaciteit in Nederland om de nationale elektriciteitsvraag te dekken. Dankzij TenneT’s transportverbindingen met het buitenland is er ook in extreme scenario’s geen overschrijding te verwachten van de norm van 4 uur per jaar (te kort aan elektriciteitsaanbod ten opzichte van de vraag).

· Na 2025 neemt in Nederland het aantal gascentrales af en vanaf 1 januari 2030 geldt het verbod op de inzet van kolen voor elektriciteitsproductie. Hierdoor groeit de afhankelijkheid van het buitenland voor de leveringszekerheid. Op basis van huidige gegevens is in het buitenland voldoende elektriciteitsproductievermogen beschikbaar voor export naar Nederland. Het gemiddelde tekort overschrijdt daardoor ook in 2030 niet de norm van 4 uur; echter bij extreme weerssituaties wordt de norm overschreden.

· Er bestaat nog geen zekerheid over het energielandschap in en na 2030. De energievoorziening is in belangrijke mate onderhevig aan overheidsbeleid, zowel in Nederland als in het buitenland. Daarnaast is nu nog onduidelijk hoe elektriciteitsproducenten en afnemers op veranderend beleid en elektriciteitsconsumptie inspelen.