TenneT investeert 1,6 miljard euro in het hoogspanningsnet voor een CO2-neutrale toekomst met een sterke focus op energiezekerheid

In een complexe en onvoorspelbare externe omgeving heeft TenneT in de eerste helft van 2022 EUR 1,6 miljard geïnvesteerd in de energietransitie en opnieuw een hoge netbeschikbaarheid van 99,999% gerealiseerd. De onderliggende omzet is met EUR 2.407 miljoen toegenomen naar EUR 4.975 miljoen, voornamelijk als gevolg van toegenomen compensatie van netgerelateerde uitgaven en de toegenomen activa.

Het onderliggende bedrijfsresultaat is met EUR 148 miljoen gestegen naar EUR 579 miljoen. Nu energiezekerheid als nooit tevoren in de schijnwerpers staat, richt TenneT haar focus op zowel kortetermijn- als langetermijnoplossingen om aan haar essentiële taak te blijven voldoen: zorgen dat er doorlopend elektriciteit beschikbaar is voor bijna 43 miljoen eindgebruikers in Nederland en Duitsland.

Korte termijn: impact en focus op leveringszekerheid
De oorlog in Oekraïne, een humanitaire, geopolitieke en veiligheidscrisis, heeft een aanzienlijke impact gehad op de activiteiten van TenneT. TenneT heeft binnen de Europese context van ENTSO-E meegewerkt aan het synchroniseren van de Oekraïense en Moldavische netten met het Europese net ter ondersteuning van de elektriciteitsvoorziening in deze landen. De oorlog in Oekraïne heeft ook gezorgd voor verdere stijging van de energieprijzen en een sterke bewustwording van het belang van leveringszekerheid. Als gevolg daarvan ziet TenneT een groeiende vraag bij bedrijven naar elektriciteit en overheden handelen proactiever en met meer ambitie om de energietransitie vorm te geven. Zowel de oorlog in Oekraïne als de Covid-19-pandemie heeft een grote invloed gehad op de prijzen van grondstoffen die TenneT in haar vele projecten gebruikt, zoals staal, aluminium en koper. Hoge marktprijzen van elektriciteit hebben ook tot een aanzienlijke toename van netkosten geleid. Dat zijn kosten die TenneT moet maken om netverliezen te compenseren, de energiebalans op het net te handhaven of om te betalen voor een andere route voor de elektriciteit wanneer er sprake is van congestie op delen van het net of als delen niet beschikbaar zijn als gevolg van werkzaamheden voor geplande netuitbreidingen. Volgens de reguleringsregels zijn deze hogere netkosten budgetneutraal en zullen in de toekomstige tarieven worden gecompenseerd.

Elektrificatie bij bedrijven en industrieën en de sterk groeiende vraag naar (hernieuwbare) energie heeft in sommige regio’s geleid tot capaciteitsproblemen (congestie) op de netten van TenneT. Dit werd vooral duidelijk in de provincies Noord-Brabant en Limburg, waar een tijdelijke stop is ingesteld voor nieuwe aansluitingsverzoeken zolang de analyse van de congestie nog niet is afgerond. TenneT werkt in nauw overleg met alle belanghebbenden, zoals het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de aangestelde coördinator, hard aan oplossingen voor de congestie. Oplossingen voor de provincies, maar ook breder inzetbare oplossingen. De aanpak is gestoeld op vier sporen: slimmer gebruikmaken van het net, versnellen van de uitvoering van netuitbreidingen, vergroten van de voorspelbaarheid door een meer programmatische aanpak en de communicatie verbeteren.

Middellange en lange termijn: nu al voorbereiden op een CO2-vrij energiesysteem
In de eerste plaats staat ons 2GW-programma in de startblokken, waardoor verdere en snellere ontwikkeling mogelijk is van offshore windenergie door schaalvoordelen en standaardisatie van vijftien tot twintig 2GW offshore wind netaansluitingen rond 2030. De 2GW-standaard betekent een grote stap na de huidige 0,7GW AC en 0,9GW DC offshore netaansluitingen; hiermee zal tijd, materialen en geld worden bespaard doordat minder kabels en platforms nodig zijn en de aansluitcapaciteit worden verdubbeld. TenneT wil een samenwerkingsovereenkomst aan gaan met essentiële marktpartners voor een periode tot acht jaar. De overeenkomst heeft betrekking op de aanschaf van offshore-platforms, onshore-stations en de converters voor het omzetten van gelijkstroom naar wisselstroom en omgekeerd. De impuls van een grootschalige aanbesteding benadrukt het langetermijndoel van het opbouwen van alle benodigde resources zoals productielocaties, personeel en materialen.
In de tweede plaats heeft TenneT de eerste stappen gezet richting het zogenoemde Target Grid 2045. TenneT streeft ernaar het elektriciteitsnet van de toekomst, dat uiterlijk in 2045 klaar moet zijn, in stappen te ontwerpen en te bouwen, in nauwe samenwerking en overleg met overheden, ministeries en andere belanghebbenden. Met Target Grid zet TenneT zich in om een tijdige en actieve bijdrage te leveren aan de toekomstgerichte koers die zowel de Nederlandse als de Duitse overheid hebben ingezet richting een betaalbaar en sterk geëlektrificeerd klimaatneutraal energiesysteem.

Manon van Beek, CEO TenneT: “Samenwerking tussen landen is essentieel voor het Target Grid, en dat geldt ook voor het realiseren van energiezekerheid deze winter. Hier werken we momenteel allemaal met volle aandacht aan. In dat kader leidt de neiging van landen om in hun schulp te kruipen niet tot de juiste oplossingen. Om onafhankelijk te worden van Russisch gas en van fossiele brandstoffen in het algemeen, pleit ik voor meer afhankelijkheid, en dan bedoel ik samenwerking en afhankelijkheid van elkaar. Met name de EU-lidstaten, maar ook de politiek en de industrie, burgers en klanten, leveranciers en producenten, toezichthouders en netbeheerders. De recente Esbjerg Offshore Wind Declaration, waarin Nederland, Duitsland, Denemarken en België zijn overeengekomen om de Noordzee gezamenlijk te ontwikkelen tot de groene energiecentrale van Europa, is een treffend voorbeeld van het soort samenwerking waar behoefte aan is.”

Arina Freitag, CFO: “Als grensoverschrijdende hoogspanningsnetbeheerder, kunnen we een grote en positieve impact hebben op de Europese transitie naar een groen energiesysteem, ervan uitgaande dat deze groene groei slim en verantwoord is. Dit betekent bijvoorbeeld dat vergunningen en regelgeving in lijn moeten blijven met het implementatietempo van onze investeringen. Bovendien verwacht ik dat ons huidige investeringsprogramma aanvullende financiering vereist met zowel leningen als eigen vermogen. Sterk gestegen prijzen voor materialen en andere resources zorgen voor een toenemend kostenniveau van onze projecten, en dat zal ook impact hebben op onze nettarieven voor consumenten en bedrijven.”

Belangrijke prestaties eerste halfjaar 2022

In de eerste helft van 2022 heeft TenneT significante vooruitgang geboekt:

In Nederland zijn de offshore netaansluitingen Hollandse Kust (zuid) Alpha en Beta, de hoogspanningsverbindingen van TenneT voor de offshore windparken Hollandse Kust (zuid), klaar voor gebruik. Wanneer het in 2023 volledig operationeel is zal het windparkgebied van 1.400MW een hoeveelheid groene elektriciteit opwekken die overeen komt met de jaarlijkse consumptie van meer dan twee miljoen huishoudens. Hollandse Kust (zuid) bestaat uit een onshore hoogspanningsstation, offshore kabels en twee offshore transformatorstations, op ongeveer 20 kilometer voor de kust van Den Haag.
In Duitsland heeft TenneT een nieuwe 61 kilometer lange 380 kV lijn met hoge transportcapaciteit opgeleverd tussen Emden en Conneforde. Deze nieuwe verbinding kan drieënhalf keer zoveel elektriciteit transporteren als de vorige. Hij zal voornamelijk windenergie vanaf de Noordzee transporteren en distribueren. Onshore netuitbreidingen zoals deze zijn van cruciaal belang voor de visie die is uiteengezet in de Esbjerg Offshore Wind Declaration.
In mei heeft TenneT groene obligaties uitgegeven met een waarde van EUR 3,85 miljard. Het feit dat TenneT in totaal zo’n 17 miljard euro aan groene obligaties heeft uitgegeven, bevestigt de uitstekende toegang van het bedrijf tot de kapitaalmarkten.

De lange termijn credit ratings voor TenneT Holding B.V. bleven in de eerste helft van 2022 ongewijzigd en werden in april herbevestigd door zowel Standard & Poor’s (A- / stable outlook) en Moody’s Investor Service (A3 / stable outlook).