Vlaamse binnenvaarttrafiek: trendbreuk in moeilijke marktsituatie

De trafiekcijfers in de Vlaamse binnenvaart weerspiegelen over het jaar 2009 de uitzonderlijke groeikrimp in de wereldeconomie. Promotie Binnenvaart Vlaanderen, dat de cijfers zopas samenbracht, spreekt van een trendbreuk na vele jaren van opgaande groei en enkele jaren van relatieve stabilisering.

Toch ziet PBV lichtpuntjes: ladingen en lossingen langs onze waterwegen lopen minder achteruit; de macro-economische cijfers zijn vandaag beter dan een jaar geleden; bedrijven die naar de toekomst ná de crisis kijken, kiezen nu al voor de binnenvaart; en de Vlaamse regering zet haar ondersteuningsbeleid verder, met het oog op de ‘vergroening’ van de samenleving en het verbeteren van de mobiliteit.

De binnenvaart in Vlaanderen heeft afgelopen jaar moeten werken in een uitzonderlijke marktomgeving. Goederenvervoer loopt immers gelijk met economische groei en met handelsstromen. De economische groei in ons land kende de grootste krimp sinds de Tweede Wereldoorlog. De maritieme trafiek in de zeehavens, waar de binnenvaart traditioneel gegenereerd wordt, stortte ineen. En de vrachtprijzen kelderden, op sommige momenten met 30 tot 60 procent tegenover 2008. Dit zijn de definitieve trafiekcijfers voor alle Vlaamse waterwegen in 2009:

• Trafiek in tonkilometer: min 15,5 procent
• Trafiek in tonnage: min 14,1 procent
• Trafiek van containers: min 12,2 procent.

Deze cijfers moeten in perspectief worden geplaatst:

• De zware knik komt er na meer dan vijftien jaar van sterke groei, met als hoogtepunt het jaar 2004. De definitieve cijfers blijken uiteindelijk beter mee te vallen dan de eerste, catastrofale prognoses van midden 2009.
• In de Vlaamse zeehavens daalde de binnenvaart in 2009 (min 14,1 procent) minder dan de maritieme trafieken (min 14,3 procent), wat er vermoedelijk op wijst dat de binnenvaart zijn marktaandeel in het vervoer naar het hinterland ten minste wist te behouden.
• Ladingen (min 10,6 procent) en lossingen (min 10,1 procent) doen het beter dan de algemene trafiekdaling, wat er op wijst dat de toelevering aan en de uitlevering van onze eigen industrie minder zwaar is getroffen dan het transitvervoer.
• De estuaire vaart en het kaaimuurprogramma blijven overeind.

Naar de toekomst toe ziet Promotie Binnenvaart Vlaanderen tekenen dat het ergste van de crisis achter de rug ligt:

• Individuele bedrijven zoals Colruyt blijven de keuze maken voor de binnenvaart, crisis of niet. Het project Antwerp East Port in Grobbendonk wordt bevestigd, crisis of niet. Het aangekondigd heropstarten van de hoogovens in Ougrée en Seraing, wat de binnenvaart rechtstreeks ten goede komt, bewijst eveneens dat bedrijven nu al verder kijken dan de crisis.
• Voor 2010 wordt in België, en bij onze belangrijkste handelspartners, een economische groei verwacht van rond de 1 procent (tegenover min 3 procent in 2009).
• Zowel het Internationaal Monetair Fonds (IMF) als de Wereldhandelsorganisatie (WTO) voorspellen voor 2010 opnieuw groei in de wereldeconomie, wat in onze zeehavens – en dus in de binnenvaart – snel zal gevoeld worden.
• De eerste trafiekindicaties over eind 2009 en begin 2010, zoals o.a. de European Freight Forwarding Index wijzen al op een herstel van de vrachtvolumes.

Ook de Vlaamse regering blijft bij haar langetermijndoelstellingen voor de binnenvaart, en kiest voor een verlenging, versoepeling of uitbreiding van de subsidieregelingen.

Tot slot zal volgens PBV de maatschappelijke vraag naar vergroening en duurzaamheid, en de nood aan oplossingen voor de mobiliteit over de weg, de binnenvaart op een positieve manier in de kaart blijven spelen.

Bron: Binnenvaart.be, 19-03-2010;